“Niet alleen theatermakers; iedereen krijgt te maken met bureaucratie.”

Interview met Jordi Möllering en Alice Juliens over De weg is belangrijker dan de bestemming (door Niels Dewil)

De Eenzamen is een gezelschap dat existentiële thema’s onderzoekt vanuit een absurdistische ingang. Het werd in 2010 opgericht door Ruud Horrichs met als idee om rare, absurde en beeldende voorstellingen te maken. Jordi Möllering nam in 2014 deel aan een voorstelling en voegde zich in 2019 structureel bij het gezelschap. Alice Juliens is sinds eind vorig jaar betrokken bij De Eenzamen, dankzij ‘De weg is belangrijker dan bestemming’, waar zij samen met Jordi speler en mede-maker is.

Jordi: Ik hou niet van audities, dus hebben Alice en ik meteen een trailer gemaakt voor de voorstelling en op basis daarvan beslist om samen verder te werken. Dat doen we op een heel gelijkwaardige manier. We hebben samen – en met begeleiding van toneelschrijver Don Duyns – de teksten geschreven en spelen ook samen de voorstelling. Aangezien we niet met een externe regisseur werken, neem ik de regisseursrol op mij. En we worden ook ondersteund door Koen, onze technicus en regieassistent.

Frustraties met bureaucratie, als kunstenaar en als mens, liggen aan de grondslag van de voorstelling.

Jordi: Het allereerste idee komt vanuit mijn frustratie als kunstenaar met subsidieaanvragen, met de sterke hiërarchische structuur waarin wij als theatermakers helemaal onderaan staan en moeten wachten op goedkeuring van hogere niveaus, en met de manier waarop je soms te woord wordt gestaan wanneer je een voorstelling probeert te maken en verkopen. Ik heb een website gemaakt waarin ik de rol probeer om te draaien, waarbij theaters en subsidiënten ons een aanvraag moeten schrijven. Ik werd daar heel enthousiast van.

Alice: Het is ook een universeel iets. Niet alleen theatermakers, maar iedereen krijgt te maken met bureaucratie. Een inspiratiebron voor mij is een documentaire die ik zag over de slachtoffers van de aanslag in Brussel, waarbij een man ieder jaar moet komen bewijzen dat hij nog steeds zijn been kwijt is. De absurditeit van zoiets is een fascinerend gegeven. Ik vind het heel boeiend om te onderzoeken hoe een systeem dat mensen ooit gecreëerd hebben zodanig op zichzelf gaat leven dat je als onderdeel van dat systeem er vaak geen effect meer op hebt.

‘De weg is belangrijker dan bestemming’; Jordi en Alice gaan elk op een andere manier met die stelling om.

Jordi: Voor mij zijn zowel de weg als de bestemming belangrijk. Ik heb doelen nodig. Maar toch ben ik iets meer een persoon van de weg en van de chaos.

Alice: En ik ben eerder van de bestemming en van de orde (lacht). Die tegenstelling werkt goed. We leren er uit, als mensen en als makers.

Jordi: Het is wel grappig dat de thematiek van de voorstelling onverwacht overlapt met wat er gebeurt tijdens het creatieproces.

Jordi en Alice willen nog niet te veel weggeven over de voorstelling. U moet vooral zelf komen kijken én ervaren.

Jordi: Ik vind het belangrijk dat mensen enthousiast worden van de voorstelling en iets hebben ervaren.

Alice: En dat ze het kunnen relateren aan hun eigen leven. Dat ze het niet alleen herkennen, maar ook voelen dat het op een existentiëler niveau gaat. Daarom is het goed mogelijk dat mensen zich tijdens de voorstelling op bepaalde momenten zullen irriteren. We willen dat het publiek zelf ervaart hoe het voelt wanneer je een bureaucratische procedure moet doorlopen in het leven zonder dat je er veel impact op hebt. Op het einde van de voorstelling geven we het publiek wel agency.

Jordi: We leggen hen de keuze voor: orde of chaos? Maar is dat wel een mogelijke keuze?

De voorstelling wordt opgevoerd binnen de muren van De Velinx, waar Jordi en Alice de voorbije weken ook gerepeteerd hebben.

Alice: Het is heel leuk dat we in De Velinx kunnen repeteren. Dat doet veel voor het proces en voor het resultaat. Je voelt echt dat de voorstelling hier gemaakt is. Het wordt wel spannend wanneer we de voorstelling elders gaan spelen.

Jordi: In oktober spelen we voor een groep van uitsluitend ambtenaren. We hadden die vraag gekregen van de Vlaamse Overheid in het kader van de ‘Heerlijk Helder’-campagne, een campagne voor heldere overheidscommunicatie. Daar kijk ik erg naar uit.